Uğur Doğan Yazdı: Plakalı ısı değiştiriciler ile ısıtma ve soğutma sistemleri

• facebook
• twitter
• whatsapp
• linkedin

Isıtma ve soğutma sistemleri hayatımızın her alanında bulunmaktadır. Evlerde, araçlarda, ofislerde, endüstriyel tesislerde ve buna benzer birçok yerde mevcuttur. Isıtma ve soğutma sistemleri kurulurken farklı yöntemler bulunmaktadır.

Bunlardan bir tanesi de plakalı ısı değiştiricilerdir. Önceleri genel olarak gıda endüstrisinde ve süt pastörizasyonunda kullanılan plakalı ısı değiştiriciler, günümüzde pek çok uygulamada yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekildedir; toplu konut yapıları, sosyal tesisler, metal üretim ve işleme tesisleri, enerji santralleri, boyahaneler, oteller, gıda üretim tesislerinde vb. birçok tesiste kullanılabilmektedir.

Plakalı ısı değiştirici esas olarak, ısı iletim yüzeyini oluşturmak üzere birbiri ardına dizilmiş ve üzerlerinde akışkan giriş/çıkış ağızları bulunan özel baskı kanallı metal plakalardan meydana gelmektedir. Bu plakalar arasında yer alan özel kauçuk esaslı contalar, birinden diğerine ısı iletimi gerçekleşen birincil ve ikincil devre akışkanların plakalar arasında dolaşacağı akış yolunu oluşturur, aynı zamanda akışkanların birbirine karışmasını veya dışarıya çıkmasını engeller. Bu sayede, akışkanlar ısı değiştirici içinde birer plaka atlayarak dolaşmaktadır. Aradaki plaka üzerinden ısı iletimi gerçekleşir. Plakalı ısı değiştiricilerde de diğer tüm indirekt ısı değiştiricilerinde olduğu gibi, birbirine karışmadan dolaşan, ancak birbirine ısı transferi yapabilen iki ayrı akışkan devresi mevcuttur:

Isıtan veya soğutan akışkanın dolaştığı

PRİMER DEVRE

Isıtılan veya soğutulan akışkanın dolaştığı- SEKONDER DEVRE

Plakalı Isı değiştiricinin avantajları;

• Uygulanacak alanlara göre tasarımda esneklik sağlamakta ve yük kayıpları da olabildiğince az Olabilmektedir.
• Çalışma ağırlığı ve montaj hacmi, aynı görev için tasarlanmış borulu ısı değiştiriciye nazaran çok daha azdır. Bu sayede çok kısıtlı alanlara yerleştirilebildiği gibi, nakliye ve montaj giderlerinden de tasarruf sağlanabilmektedir.
• Cihaz gerektiğinde kolaylıkla sökülüp tüm ısı transfer yüzeylerine ulaşılabilir. Bu sayede ünitenin temizlenmesi, eskiyen veya hasar gören plaka ve contaların değiştirilmesi ve kapasite artırımı gerektiğinde plaka ilavesi yapılması mümkündür.
• Titreşim yoktur.
• Plakalı eşanjörler yüksek türbülansın etkisinde olduğundan kirlenme oldukça azdır.
• Isı kaybı yok denecek kadar az olduğundan plakalı eşanjörlerde izolasyona ihtiyaç kalmaz

Plakalı Isı değiştiricinin dezavantajları;

• Plakalarda kullanılan Contalarda meydana gelebilecek herhangi bir hasardan dolayı akışkanların birbirine karışma riski bulunmaktadır. Fakat bazı firmalar akışkanların birbirine geçmesini önleyerek hasarlı olan conta noktasından akışkan dışarıya doğru akış olur. Bu sayede de hasarlı olan nokta rahatlıkla tespit edilir.
• Kullanılacak sıvının sıcaklığı contanın dayanım sıcaklığı ile sınırlıdır.
• Plakaların düzlemsel oluşu, conta malzemeleri ve çerçevenin konstrüksiyonu nedeniyle yüksek basınçlara çıkılamaz.

Uğur Doğan/Yüksek Elektrik-Elektronik Mühendisi

KOBİLIFE